Ga naar inhoud

📊 Het du Commando in Linux

In deze handleiding leer je hoe je du gebruikt op een Linux-systeem.

Het commando du (afkorting van disk usage) wordt gebruikt om te berekenen hoeveel schijfruimte bestanden en directories in beslag nemen.
Het is een handig hulpmiddel om opslagproblemen op te sporen en grote bestanden of mappen te identificeren.

Achtergrondinformatie

Het commando du is onderdeel van GNU coreutils en is standaard aanwezig op vrijwel alle Linux-systemen.

  • Het toont de grootte van bestanden en mappen in blokken of in leesbaar formaat.
  • Met opties zoals -h en --max-depth kun je de uitvoer overzichtelijker maken.
  • du wordt vaak gebruikt in combinatie met df om zowel gebruik als beschikbare ruimte te analyseren.

Controleren of du aanwezig is

Het du-commando is standaard beschikbaar. Controleer dit met:

du --version
Voorbeeldoutput 
du (GNU coreutils) 9.1
Copyright (C) 2022 Free Software Foundation, Inc.
License GPLv3+: GNU GPL version 3 or later <https://gnu.org/licenses/gpl.html>.

⚙️ Installeren van du

Het commando du maakt deel uit van het pakket GNU coreutils.
Dit pakket is standaard aanwezig op vrijwel alle Linux-distributies.

Installatie op Debian/Ubuntu: 

sudo apt update
sudo apt install coreutils

Voorbeeldoutput 
du (GNU coreutils) 8.30
Copyright (C) 2018 Free Software Foundation, Inc.
License GPLv3+: GNU GPL version 3 or later <https://gnu.org/licenses/gpl.html>.

Hieronder vind je enkele veelgebruikte voorbeelden met du:

  • du → Toon ruimtegebruik van bestanden/directories in blokken
Voorbeeld 

du
Output (voorbeeld): 
8       ./Documenten
4       ./Afbeeldingen
16      .

  • du -h → Toon ruimtegebruik in leesbaar formaat (KB, MB, GB)
Voorbeeld 

du -h
Output (voorbeeld): 
12K     ./Documenten
4.0K    ./Afbeeldingen
20K     .

  • du -sh map/ → Geef alleen de totale grootte van een map
Voorbeeld 

du -sh /var/log
Output (voorbeeld): 
250M    /var/log

  • du -h --max-depth=1 → Toon grootte per map op het hoogste niveau

  • du -a → Toon grootte van zowel bestanden als directories

Het du-commando heeft zelf geen configuratie.
Je kunt aliassen maken voor vaak gebruikte opties.

Alias instellen 
alias du='du -h --max-depth=1'

Dit geeft altijd een leesbare weergave per directory op het eerste niveau.

Het du-commando schrijft zelf geen logs weg.
Wil je gebruik monitoren, kan dit met auditd.

sudo auditctl -w /usr/bin/du -p x -k du_monitor

Logs bekijken: 

ausearch -k du_monitor

Of rechtstreeks in: 

less /var/log/audit/audit.log

Updaten van du

Het du-commando maakt deel uit van coreutils.
Je kunt du dus alleen updaten door het hele pakket bij te werken.

sudo apt update
sudo apt install --only-upgrade coreutils

Verwijderen van du

Het du-commando is een nuttig hulpmiddel voor opslagbeheer.
Verwijderen wordt niet aangeraden.

Voorbeeld alias om du te blokkeren: 

alias du='echo "du is uitgeschakeld"'

📖 Handleiding

De ingebouwde handleiding van Linux-commando’s is altijd beschikbaar via man.
Voor du:

man du
Voorbeeld 
DU(1)                       User Commands                      DU(1)

NAME
       du - estimate file space usage

SYNOPSIS
       du [OPTION]... [FILE]...

DESCRIPTION
       Summarize disk usage of each FILE, recursively for directories.